ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ညဥ့္လမ္းေပၚက ဘ၀မ်ားစြာ

နီယြန္မီးေရာင္မ်ား မွိတ္တုတ္မိွတ္တုတ္ျဖင့္ လင္းလက္ေနသည္မွာရန္ကုန္၏ ညကမၻာငယ္တစ္ခုအလားသက္၀င္လႈပ္ရွား
လ်က္ရွိသည္။သက္ႀကီးေခါင္းခ်ခ်ိန္
ေက်ာ္သည့္တုိင္ပင္ပ်ဳိလတ္ ဆတ္သ
ေယာင္ညခ်မ္းသည္ဟုိမွဒီမွ ကူးခတ္သြား
လာေနသည့္ညဥ့္ငွက္ေလး မ်ားျဖင့္
ေပ်ာ္၀င္ေနဆဲျဖစ္ သည္။ ကားတစ္စီး

ထုိးရပ္လာတုိင္း အေျပးအလႊားထြက္လာ
သည့္ေသြးသားအက်ဳိးေဆာင္မ်ား
ကစကားလုံးမ်ားၿဖင့္ ဆြဲေဆာင္လ်က္ပင္။

ထုိေနရာကား ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ စီးပြားေရး
အခ်က္အခ်ာက်ရာ ေစ်းႀကီးတစ္ခု၏
ပတ္၀န္းက်င္တြင္ျဖစ္သည္။

ေန႔လယ္ခင္းအခ်ိန္တြင္ ကုန္စည္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈမ်ားျ ဖင့္ စည္ကားေလ့ရွိၿပီး ညပုိင္းမွာေတာ့ ေသြးသား

ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္မႈမ်ားျဖင့္ စည္ကားေလ့ရွိသည့္ ယင္းေနရာသည္ တရား၀င္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ရန္ကုန္

ၿမိဳ႕၏ ထုိေနရာမ်ားစြာထဲမွ တစ္ေနရာပင္ ျဖစ္ေလသည္။

“ကၽြန္မထင္ပါတယ္ ဒီအလုပ္နဲ႔ အသက္ေမြးေနၾကတဲ့ မိန္းကေလးေတြအကုန္လံုးက သူတို႔ဘ၀ကိုသူတို႔ ေပ်ာ္

လို႔ေက်နပ္လို႔လုပ္ေနၾကတာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး”ဟု ေျပာလာသူမွာ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္းျဖင့္ဆယ္စုႏွစ္
တစ္ခုနီးပါး အသက္ေမြးေနရသည့္ မေမာ္ေမာ္(အမည္လႊဲ)ပင္ျဖစ္သည္။

ဟိုမွသည္မွ ဥဒဟိုသြားလာသူမ်ားႏွင့္ အသက္၀င္လႈပ္ရွားေနသည့္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ ညေနခ်မ္းအခ်ိန္တြင္မေမာ္

ေမာ္ တို႔ကဲ့သို႔ေသာ လုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္း ျပဳရသူေလးမ်ားလည္း လူစည္ကားရာ ကားမွတ္

တိုင္ကဲ့သို႔ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ လုပ္ငန္းခြင္ ၀င္ေရာက္လာၾကၿပီျဖစ္သည္။ သူတို႔လုပ္ငန္းခြင္၀င္ရာေနရာသည္
အျခားေသာ သူမ်ားကဲ့သို႔ ႐ံုးအေဆာက္အအံုမရွိ၊ လံုၿခံဳရာနထၳိ။ လမ္းေဘး ကြမ္းယာဆိုင္မ်ားသည္ပင္လွ်င္
သူတို႔၏႐ံုးခန္း၊ ကားမွတ္တိုင္သည္ပင္လွ်င္ သူတို႔ အလုပ္လက္ခံရာပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။ လူၿမင္ကြင္းတြင္ ဧည့္
သည္ရွာ ေစ်းညွိ အလုပ္လုပ္ေနရေသာ္လည္း သူတို႔၏ အလုပ္မွာ တရား၀င္ အလုပ္မဟုတ္။ ထုိ႔ေၾကာင့္
တစ္ခါတစ္ရံ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွပါက တစ္ႏွစ္တန္သည္ ႏွစ္ႏွစ္တန္သည္ သံတိုင္ေလးဘက္ၾကား
အနားယူရသည္မ်ားလည္း ရွိတတ္သည္။

ခြင့္ျပဳခ်က္မ်ား လိုင္စင္မ်ားျဖင့္ တရား၀င္ အလုပ္လုပ္ခြင့္ရသည့္ အလုပ္မဟုတ္ေသာ္လည္း သူတို႔အဖြဲ႕၀င္ဦးေရ
မွာ တစ္ေန႔တျခား တိုးတိုးလာၿပီး သူတို႔က်င္လည္ရာ ပတ္၀န္းက်င္သည္လည္း ပုိ၍က်ယ္ျပန္႔လာေနၿပီးျဖစ္
သည္။ ထုိသုိ႔ တိုးပြားမ်ားျပားလာျခင္းမွာ ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရး လူမႈေရး ပညာေရး နိမ့္က်မႈမ်ားေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္
ဟု ေကာက္ခ်က္ဆြဲသူမ်ားလည္း ရွိၾကသည္။

ႏိုင္ငံေတာ္မွလည္း ထိုသုိ႔ လုပ္ကိုင္စားေသာက္သည့္ ျပည့္တန္ဆာမ်ား ပေပ်ာက္သြားေစရန္ လြတ္လပ္ေရး

ရၿပီးစ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ကပင္ ျပည့္တန္ဆာႏွိပ္ကြပ္ေရး အက္ဥပေဒကို ျပဌာန္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ္လည္း
မပေပ်ာက္သည့္အျပင္ တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ ပိုမိုမ်ားျပားလာခဲ့သည္ကို ေတြ႕ေနရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းကဲ့သို႔

ႏွိပ္ကြပ္ေရးဥပေဒျဖင့္ ကုိင္တြယ္ျခင္းအား ျပန္လည္သံုးသပ္ရန္ လိုအပ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ဥပေဒပညာရွင္

မ်ားက သံုးသပ္သည္။

ျပည့္တန္ဆာမ်ား ပေပ်ာက္ေစရန္ ႏွိပ္ကြပ္ေရးဥပေဒျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ေသာ္လည္းဥပေဒအားလက္ေတြ႔အေကာင္
အထည္ေဖာ္ လုပ္ကိုင္လ်က္ရွိသည့္ ေအာက္ေျခအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အားနည္းခ်က္မ်ားေၾကာင့္ လုပ္ငန္းခြင္
ထဲတြင္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနသည့္ ျပည့္တန္ဆာမ်ားမွာ ႏွိပ္ကြပ္ခံရသည့္ ပံုသ႑န္မ်ား လြဲမွားေနေၾကာင္း သိရသည္။

“ကၽြန္မတို႔ ဒီနယ္ေျမမွာ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနတာ သူတို႔မသိတာမဟုတ္ဘူး သိတယ္ တစ္ခါတေလ ေပးရ
ကမ္းရတာေတြလည္း ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ စီမံခ်က္ဆိုတာကို အေၾကာင္းျပၿပီးေတာ့လည္း အဖမ္းခံရတာမ်ိဳး

လည္း ရွိတယ္”ဟု လုပ္ငန္းခြင္အတြင္းမွ ျပည့္တန္ဆာတစ္ဦးက ေျပာသည္။

၁၉၄၉ ျပည့္တန္ဆာႏွိပ္ကြပ္ေရး ဥပေဒအရ ျပည့္တန္ဆာဖမ္းဆီးမည္ဆိုပါက ရဲအုပ္ေအာက္မနိမ့္သည့္ ရဲ

အရာရွိက ၀ရမ္းမပါဘဲ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ႏိုင္ၿပီး ဖမ္းမိပါကလည္း ေနာက္တစ္ရက္တြင္ တရား႐ံုးသို႔
အမႈဖြင့္ရမည္ဟု ပါရွိသည္။

ဖမ္းဆီးမိသည့္ေန႔၏ ေနာက္တစ္ေန႔သည္ အစိုးရ႐ံုးပိတ္ရက္ ျဖစ္ပါက အနီးစပ္ဆံုး အစိုးရ႐ံုးဖြင့္ရက္တြင္တရား႐ံုး
တင္ရမည္ဟု ပါရွိေၾကာင္း ပိေတာက္ေျမအသံလႊင့္ဌာနတြင္ ဥပေဒအေၾကာင္းအရာမ်ား အသံလႊင့္လ်က္ရွိသည့္
ေရွ႕ေနဦးခင္ေဇာ္(မရမ္းကုန္း)က ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ ခ်က္ခ်င္း႐ံုးမတင္ဘဲ ယမန္ယူသည့္
အေလ့အထျဖစ္လာေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာၾကားသည္။

ထို႔အျပင္ ျပည့္တန္ဆာဖမ္းဆီးသည့္ အခါတြင္လည္း ရဲအုပ္ေအာက္မနိမ့္သည့္ အရာရွိဆိုေသာ္လည္း ယခုအခါ
တြင္ အဆင့္မ်ိဳးစံုမွ ဖမ္းဆီးေနမႈမ်ားလည္းရွိေၾကာင္း အထက္တန္းေရွ႕ေနတစ္ဦးက ေျပာသည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕
တြင္ က်င္လည္ေနသည့္ ျပည့္တန္ဆာအခ်ိဳ႕မွာ အတန္အသင့္ လယ္၀ယ္မႈရွိသျဖင့္ အေၾကာင္းျပဖမ္းဆီးခံရမႈ
အနည္းငယ္ သက္သာေသာ္လည္း နယ္မွ ျပည့္တန္ဆာမ်ားမွာ အႏိုင္က်င့္ ႏွိပ္ကြပ္ခံရမႈ ပိုမ်ားေၾကာင္း
ျပည့္တန္ဆာ ကြန္ရက္တစ္ခုမွ သိရသည္။

ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္းသည္ တရားမ၀င္ေသာ္လည္း ထိုလုပ္ငန္းျဖင့္ အသက္ေမြးသူမ်ား တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔
မ်ားျပားလာသည့္အတြက္ ျပည့္တန္ဆာႏွင့္ ဆက္စပ္သည့္ HIV ၊ ကာလသားကဲ့သို႔ေသာ ေရာဂါပ်ံ႕ႏွံ႔မႈ

မွာလည္း ပိုမိုမ်ားျပားလာခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္သည့္ ေရာဂါမ်ားအား ကာကြယ္ရန္

အတြက္ ျပည္တြင္းျပည္ပ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ျပည့္တန္ဆာမ်ားအားကြန္ဒံုးမ်ား
ျဖန္႔ေ၀ထားေသာ္လည္း သက္ဆိုင္ရာမွ ဖမ္းဆီးလိုပါက ကြန္ဒံုးရွိသည္ဟု အေၾကာင္းျပ ဖမ္းဆီးမႈမ်ားလည္း
ရွိသျဖင့္ ကြန္ဒံုးမေဆာင္ထားရဲေၾကာင္း မေမာ္ေမာ္ကေျပာသည္။

“ကြန္ဒံုးရွိရင္ ဖမ္းရမယ္လို႔ ဥပဒမွာမပါဘူး။ အဲဒီလိုသာ ဖမ္းေၾကးဆိုရင္ အင္န္ဂ်ီအိုက ၀န္ထမ္းေတြ၊ ဆရာ၀န္
ေတြပါ အကုန္ဖမ္းရမလို ျဖစ္ေနၿပီေပါ့”ဟု ေရွ႕ေနဦးခင္ေဇာ္က ေျပာသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ အိမ္နီးခ်င္း

ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ စင္ကာပူ၊ ထိုင္း အစရွိသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ျပည့္တန္ဆာမ်ားအား ေနရာသတ္မွတ္၍ တရား
၀င္ လုပ္ကိုင္ခြင့္မ်ား ျပဳထားေသာေၾကာင့္ လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္သည့္ ေရာဂါမ်ားအား ထိထိေရာက္

ေရာက္ ကာကြယ္ႏိုင္သည့္အျပင္ ျပည့္တန္ဆာ အေရအတြက္ပါ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲ့ေၾကာင္း ဥပေဒပညာရွင္မ်ား

က ေျပာသည္။

“ကၽြန္မတို႔ကုိလာၿပီး ပညာေပးတဲ့အဖြဲ႕ေတြနဲ႔ တခ်ိဳ႕ေတြက ကၽြန္မတို႔ရဲ့ အလုပ္အကိုင္ေတြေျပာင္းဖို႔ ေျပာၾက

တယ္။ အလုပ္အကိုင္ ေျပာင္းရေအာင္ ကၽြန္မတို႔မွာ ပညာမွမတတ္တာ ကၽြန္မတို႔ တတ္တဲ့ပညာနဲ႔
ဆိုလည္း ရတဲ့အလုပ္က အခု၀င္ေငြကို မီမွာမဟုတ္ဘူး”ဟု ျပည့္တန္ဆာတစ္ဦးက သူ၏ခံစားခ်က္ကို
ေျပာျပသည္။

“အခုျပဌာန္းထားတဲ့ ဥပေဒေတြက ႏွိပ္ကြပ္ေရး ဥပေဒေတြနဲ႔ ပေပ်ာက္ေရးဥပေဒေတြပဲ ျဖစ္ေနတယ္ ကာကြယ္
ေရးဥပေဒ မပါဘူး”ဟု သူမက ဆက္လက္ေျပာျပသည္။ ျပည့္တန္ဆာမ်ား အေနျဖင့္လည္း သူတို႔ႏွင့္ဘ၀
တူမ်ားအား ကာကြယ္မႈမ်ားေပးရန္ႏွင့္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကူးစက္ေရာဂါမ်ားမွ ကာကြယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးရန္
ပညာေပးအဖြဲ႕အား တရား၀င္ ဖြဲ႕စည္းလိုေသာ္လည္း လူမႈေရးအသင္းအဖြဲ႕မ်ား တရား၀င္ဖြဲ႕စည္းျခင္း
စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားႏွင့္ ၿငိစြန္းေနသျဖင့္ ဖြဲ႕ခြင့္မရေၾကာင္း သိရသည္။

“ကၽြန္မတို႔က တစ္ျခားႏိုင္ငံေတြမွာလို တရား၀င္အတန္းေတြ ဘာေတြ ခ်က္ခ်င္းရဖို႔ မဆိုလိုပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဥပေဒထဲမွာ ပါတဲ့အတိုင္း တိတိက်က် ျဖစ္ေစခ်င္တာပါ”ဟု မေမာ္ေမာ္ကေျပာသည္။

“အခုက တစ္ခါတေလ ေပးလည္းေပးရေသးတယ္။ ဖမ္းခ်င္တဲ့ အခ်ိန္က်ေတာ့လည္း အဖမ္းခံရေသးတယ္”

ဟု သူမက ဆက္လက္ေျပာျပသည္။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ျပည့္တန္ဆာ ႏွိပ္ကြပ္ေရး ဥပေဒအရ ျပည့္တန္ဆာ
မ်ားကို ဖမ္းဆီးမိပါက တစ္ႏွစ္ထက္မပိုသည့္ ေထာင္ဒဏ္ကုိ ခ်မွတ္ရမည္ဟု ပါရွိၿပီး ေနာက္ပိုင္း ႏိုင္ငံေတာ္
ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႕ အစိုးရတက္ၿပီးခ်ိန္တြင္ သံုးႏွစ္ထက္မပိုသည့္ ေထာင္ဒဏ္ဟု
ေျပာင္းလဲခဲ့ေၾကာင္း ဥပေဒပညာရွင္မ်ားထံမွ သိရသည္။

“ျပည့္တန္ဆာေတြကို ႏွိပ္ကြပ္မယ္။ ေထာင္ထဲထည့္မယ္ ဆိုတာထက္ အလုပ္အကိုင္ အသိပညာ ေပးမယ္ဆိုရင္
မပေပ်ာက္ေတာင္ ေလ်ာ့ပါးသြားမယ္ ၊ေထာင္ခ်႐ံုနဲ႔ေတာ့ ေထာင္ကထြက္လာရင္ မထူးဇာတ္ခင္းရာကေန
တစ္ႀကိမ္၊ ႏွစ္ႀကိမ္၊ သံုးႀကိမ္ ေထာင္ထဲ၀င္ရတဲ့ ျပည့္တန္ဆာေတြ အမ်ားႀကီးပဲ ရွိတယ္”ဟု ေရွ႕ေနဦးခင္ေဇာ္
(မရမ္းကုန္း)က ေျပာသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ျပည့္တန္ဆာ လုပ္ငန္းမ်ား မပေပ်ာက္သည့္တိုင္ စည္းကမ္းတက် ျဖစ္လာေစရန္အတြက္ အစိုးရ၏
ထိန္းသိမ္းကိုင္တြယ္မႈသည္ အေရးႀကီးၿပီး အသိပညာေပးမႈမ်ားလည္း ျပဳလုပ္သြားရန္ လိုအပ္သည္ဟု
ဥပေဒပညာရွင္မ်ားက ေျပာသည္။ ထို႔အျပင္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ အက္ဥပေဒသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီ

ၿဖစ္သျဖင့္ ေခတ္ႏွင့္ေလ်ာ္ညီသည့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ဥပေဒ
ပညာရွင္မ်ားက ေျပာသည္။

ရန္ကုန္၏ ညေနခ်မ္းသည္လည္း တျဖည္းျဖည္း ရင့္က်က္လာခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ လူစည္ကားရာ လမ္းမမ်ားႏွင့္ ကားမွတ္တိုင္မ်ားတြင္လည္း ဘ၀ၾကမ္းၾကမ္း ပန္းႏြမ္းႏြမ္းေလးမ်ား၏ သ႐ုပ္သည္လည္း ပိုမိုပီျပင္လာခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ သူတို႔၏ လမ္းမထက္က ဘ၀မ်ားကား ရင့္က်က္မႈ မရရွိႏိုင္ေသးေပ။ မေမာ္ေမာ္ ေျပာသလုိ ဥပေဒ

ထဲတြင္ ပါသည့္အတိုင္း တိတိက်က် ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း (သို႔မဟုတ္) အျခားအိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ား

ကဲ့သို႔ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ေနရာတစ္ခုမ်ား ရခဲ့လွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း ညဥ့္လမ္းေပၚက ဘ၀မ်ားစြာ၏
ရွင္သန္မႈမွာ.... ။

သီဟ

7Day News Journal