ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕စီးပြားေရးအလားအလာဟာလာမယ့္ဆယ္စုနွစ္ေတြအတြင္း ၈ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္အထိပံုမွန္တိုးတက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာ
နိုင္ၿပီးေတာ့ အာရွတိုက္အတြင္း စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့ တုိင္းျပည္ေတြ နည္းတူ အလယ္အလတ္ ၀င္ေငြရွိတဲ့ တုိင္းျပည္တစ္ခု ျဖစ္လာ
နုိင္ေျခ ရွိ္တယ္လုိ႔ADB အာရွဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဘဏ္ကေျပာလုိက္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အဲ့ဒီ့လို ပံုမွန္ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္ဖို႔အတြက္ အစိုးရအဖြဲ႔
အတြင္းျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြအမ်ားႀကီး လုပ္ဖုိ႔လုိေသးသလုိ
ဘက္ေပါင္းစုံ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ တၿပိဳင္တည္း
လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔လည္း လုိအပ္တယ္လုိ႔ ဒီကေန႔ထုတ္ျပန္တဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေထာက္ျပ ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံ
ကိုေတာ့ ဒီကေန႔ ဒီေအဒီဘီက ဘန္ေကာက္က ဒီနုိင္ငံျခားသတင္းေထာက္မ်ား အသင္းတုိက္မွာျပဳလုပ္တဲ့
သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲကို ကိုယ္တုိင္သြားေရာက္သတင္းယူခဲ့တဲ့ ၀ုိင္းေတာ္သား ကုိေဇာ္၀င္းလႈိင္က တင္ျပထားပါတယ္။
ေအဒီဘီရဲ႕ ခန္႔မွန္းခ်က္အရကေတာ့ လက္ရွိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရက ျပဳလုပ္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈအရွိန္
အဟုန္တုိင္း ဆက္သြားေနမယ္ဆုိရင္ ႏွစ္စဥ္ စီးပြားေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈႏႈန္းဟာ ၇ ရာခုိင္ႏႈန္းကေန ၈ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္
အထိ ရွိႏုိင္ၿပီး လာမယ့္ ၂၀၃၀ ခုႏွစ္မွာ လက္ရွိ တဦးခ်င္း ၀င္ေငြထက္ ၃ ဆေလာက္အထိျဖစ္လာႏုိင္တယ္
လုိ႔ ခန္႔မွန္းထားတဲ့ အေၾကာင္း ေအဒီဘီရဲ႕ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ လက္ေထာက္အႀကီးအကဲ Cyn-Young Park က
ေျပာပါတယ္။
“ သူေျပာသြားတာကေတာ့ - ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ အရွိန္အဟုန္နဲ႔ ဆက္လုပ္သြားဖုိ႔ လုိပါတယ္တဲ့။ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြကုိ လက္ရွိ အေနအထားအတုိင္း တစုိက္မတ္မတ္ ဆက္လုပ္သြား
မယ္ဆုိရင္ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ ႏွစ္စဥ္ ၇ ရာခုိင္ႏႈန္းကေန ၈ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္အထိ ရွိလာႏုိင္ပါတယ္လုိ႔
ေျပာသြားတာပါ။”
ကုိယ့္ေရွ႕မွာ စံျပအျဖစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ၿပီး ေအာင္ျမင္မႈရေနတဲ့ ေဒသတြင္း အိမ္နီးခ်င္း
ႏုိင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ တရုတ္နဲ႔ ဗီယက္နမ္လုိ ႏုိင္ငံေတြထံကေန နမူနာကုိယူၿပီး လုပ္ေဆာင္ႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလမ္း ရွိေနတာေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ပုိၿပီး အလားအလာေကာင္းတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေတြရဲ႕ အက်ဳိးရလဒ္ဟာ အမ်ားျပည္သူၾကား တတ္ႏုိင္သေလာက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔
ေရာက္ေအာင္ အစုိးရအေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ေပးဖုိ႔ေတာ့ လုိမယ္လုိ႔ ေအဒီဘီရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၊
ေတာင္အရွနဲ႔ ပစိဖိတ္ေဒသဆုိင္ရာ ဒုတိယအႀကီးအကဲ Stephen Groff က ေျပာပါတယ္။
“ သူေျပာသြားတာကေတာ့-ဒီအထဲမွာအေရးအႀကီးဆုံးအခ်က္ကေတာ့ဒီဖြံၿဖိဳးမႈေတြဟာလူလတ္တန္းနဲ႔ဆင္းရဲတဲ့
လူတန္းစားေတြ အပါအ၀င္ အားလုံးအတြက္ ျဖစ္ေစဖုိ႔ပါပဲတဲ့။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ သယံဇာတေပါႂကြယ္၀တဲ့
တုိင္းျပည္ျဖစ္တာနဲ႔အညီ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကုိ မထိခုိက္ေစေအာင္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ဖုိ႔ ဟာလည္း
အေရးႀကီးပါတယ္တဲ့။ တုိင္းျပည္ ေရရွည္ ဖြံ႔ၿဖိဳး တုိးတက္နိုင္ေအာင္ ဒီအခ်က္ေတြကုိ လုိက္နာ က်င့္သုံးဖုိ႔ လုိပါမယ္လုိ႔ ေျပာသြားတာပါ။”
အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ တုိင္းျပည္အတြင္းက ဖြံ႔ၿဖိဳး တုိးတက္မႈေတြဟာ လူမ်ဳိးစု ေဒသအေပၚ အေျခခံၿပီးတုိးတက္ေန
တယ္၊ တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ ဒီ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈေတြဟာ အကန္႔အသတ္နဲ႔ ကြက္ၿပီး ျဖစ္ေပၚေနတာကုိ ေတြ႔ရတယ္လုိ႔
ဆုိပါတယ္။ ျမန္မာအစုိးရက တရား၀င္ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ စာရင္းဇယားေတြမွာ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈႏႈန္း ၁၀ရာခုိင္ႏႈန္း
နဲ႔ အထက္မွာ ေဖာ္ျပထားေပမယ့္လည္း ဧၿပီလက ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ေအဒီဘီရဲ႕ အစီရင္ခံစာအရ ကေတာ့
အစုိးရအေနနဲ႔ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈႏႈန္းကုိ ၆ ရာခုိင္ႏႈန္း ေလာက္မွာ ထိန္းထားႏုိင္မယ္ဆုိရင္ အခုႏွစ္အတြင္း စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈႏႈန္းလည္း ၆ ရာခုိင္ႏႈန္းကေန ၆ ရာခုိင္ႏႈန္းခြဲေလာက္အထိ ရွိမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္း တြက္ခ်က္ထား
တာပါ။
ေအဒီဘီဘက္က စီးပြားေရးပညာရွင္ေတြက အခုလုိ ေရရွည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ ခန္႔မွန္းခ်က္ေတြအတုိင္းေရရွည္မွာ
ျဖစ္ႏုိင္ေျခ ရွိေပမယ့္လည္း ဒါေတြ လက္ေတြ႔ အေကာင္အထည္ ေပၚမေပၚ ဆုိတာကုိေတာ့ တုိင္းျပည္
အတြင္းက လက္ရွိ အေျခအေနေတြနဲ႔ ခ်ိန္ဆၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ရမယ္လုိ႔ ဗဟု သုေတသနအဖြဲ႔က အႀကီးအကဲ တဦးျဖစ္သူ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက သုံးသပ္ပါတယ္။
“က်ေနာ္ထင္တာေတာ့ေပါ့ေနာ္ ဂ်ီဒီပီတြက္တဲ့ရာခိုင္နူန္းကေတာ့ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္နုိင္တယ္။ အခုလက္ရွိ ၆ရာခိုင္နူန္းရွိတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔မွန္းတဲ့ ၇ရာခိုင္နူန္း ေလာက္က ျဖစ္နုိင္တယ္ေပါ့။ ဘာျဖစ္လို႔
လည္းဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တုိင္းျပည္က ေျပာရမယ္ဆိုရင္ဗ်ာ။ အခုမွ တံခါးဖြင့္ၿပီး အရိုင္းသပ္သပ္ျဖစ္
ေနေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကေတာ့ စိတ္၀င္စားေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စီးပြားေရးက ေယဘူယ်ေျပာ
မယ္ဆိုရင္ မေကာင္းဘူးျဖစ္ေနတယ္ဗ်။ မေကာင္းဘူးဆိုတာက ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီကမၻာ့
စီးပြားေရး ထိုင္းမိူင္းတဲ့ ရိုက္ခတ္မူလည္း ျဖစ္နုိင္တယ္။ ေနာက္တစ္ခုကလည္း
ဘာျဖစ္နုိင္လည္းဆုိေတာ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ တက္လာၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ သူတို႔က ရေငြ
သံုးေငြ မ်ွေအာင္ သံုးမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဘက္ဂ်က္ကို ထိန္းခ်ဳပ္လုိက္တဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ
တခ်ိဳ႕ ပရိုဂ်က္ေတြ ရပ္ပစ္လိုက္တယ္။ အဲ့လိုအေနအထားမွာ ရင္းနွီးျမဳတ္နွံသူေတြကလည္း ဘာဆက္လုပ္ရမွန္းမသိဘူး။ ေစာင့္ၾကည့္တဲ့ အေနအထားမွာ တခ်ိဳ႕ ထုိင္းမိူင္းတဲ့အေနအထားပဲ
ေလာေလာဆယ္ ေတြ႕တယ္ေလ။”
အာဆီယံအဖြဲ႔ကလည္း ေဒသတြင္း စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အစီအစဥ္ေတြကုိ လာမယ့္ ၂၀၁၅
ခုႏွစ္မွာ အၿပီးသတ္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖုိ႔ စီစဥ္ထားတာလဲ ရွိေနတာေၾကာင့္ သယံဇာတ
ေပါႂကြယ္၀ၿပီး ပထ၀ီအေနအထားအရ အာဆီယံနဲ႔ တရုတ္၊ အိႏၵိယလုိ ေဒသအတြင္းက အင္အားႀကီး စီးပြား ႏွစ္ႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈ ရွိေနတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အနာဂတ္မွာ အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑မွာ ပါ၀င္လာမယ္လုိ႔ ပညာရွင္ေတြက တြက္ခ်က္ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံေတြနဲ႔စာရင္ အရာရာမွာ အေတာ္ေလး ေနာက္က်က်န္ေနခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ
အေနနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံေတြက လာေရာက္ အျမတ္ထုတ္ ဂုတ္ေသြးစုတ္တာမ်ဳိး မခံရေအာင္
လူသား အရင္းအျမစ္ကအစ ဘက္ေပါင္းစုံ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ဖုိ႔ အမ်ားႀကီးလုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ က်န္ေနေသးတယ္လုိ႔
ေထာက္ျပ ေျပာဆုိေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
