ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပုံႏွိပ္ျဖန္႔ေ၀ေနတဲ့ စာနယ္ဇင္းေတြကုိအခုအခါ ဆင္ဆာတည္းျဖတ္မႈေတြ မလုပ္ေတာ့ဘူးလုိ
႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ စာေပ စိစစ္ေရးနဲ႔ မွတ္ပုံတင္ဌာနက
ေၾကညာလုိက္ပါတယ္။ စာနယ္ဇင္း လုပ္ငန္း
ေတြအေပၚ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ သတင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ေစာင့္ၾကည့္သူေတြရဲ့ ေ၀ဖန္တာကို
ခံေနရတဲ့ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အခုလုိ ေလွ်ာ့ေပါ့မႈေတြ
ရွိလာေပမဲ့လို႔ ကန္႔သတ္မႈေတြကေတာ့
အဆုံးသတ္သြားတာေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူး လုိ႔လည္းျမန္မာ့စာနယ္ဇင္းေလာကက
ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဒီကေန႔ ရန္ကုန္မွာျပဳလုပ္တဲ့ စာေပစိစစ္ေရးဌာနရဲ႔သတင္းစာ
ရွင္းလင္းပဲြအေၾကာင္းကုိေတာ့ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ဗြီအိုေအသတင္းေထာက္ ကုိရဲေက်ာ္ေအာင္က
တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ဒီကေန႔ မွာ ေတာ့ စာေပစိစစ္နဲ႕ မွတ္ပံု တင္ဌာန က တာ၀န္ရွိပုဂၢိဳလ္ေတြ က ျပည္တြင္းမွာ ထုတ္ေ၀
ေနတဲ့ သတင္းနဲ႕ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ဘာသာရပ္ေတြ ကို တာ၀န္ယူ လုပ္ကိုင္ေနၾကတဲ့
အယ္ဒီတာေတြ ကို ေခၚ ယူ ၿပီး သတင္းနဲ႕ဘာသာေရး ဆိုင္ရာ စာေပေတြ ကို ရံုးတင္ ဖို႕ မလိုေတာ့
ဘူး လို႕ေျပာၾကား လိုက္ပါတယ္။
အခု လို သတင္း နဲ႕ ဘာသာေရးဆိုင္ ရာ စာေပ ေတြ ကို ၁၉၆၂ ပံုႏိွပ္အက္ဥပေဒရဲ႕ ညြန္ၾကားခ်က္
အမွတ္ ၅၁ အရ အခု လို စာေပစိစစ္ေရး တင္ျပဖို႕ မလိုပဲ ထုတ္ေ၀ ခြင့္ ျပဳလိုက္တာ လို႕ ျပန္ၾကားေရး
၀န္ႀကီးဌာန ျပည္သူ႕ ဆက္ဆံေရးဌာန ရဲ႕ ဒု-ညႊန္ခ်ဳပ္လည္းျဖစ္ စာေပစိစစ္ဌာနရဲ႕ အႀကီးအကဲ
လည္းျဖစ္တဲ့ ဦးတင့္ေဆြက ဗီြအိုေအနဲ႕ သီးျခား ေမးျမန္းမႈမွာ ေျပာၾကားလိုက္တာပါ။
“ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ပဥၥမအဆင့္ကို က်ေနာ္တို႔ ထုတ္ျပန္ေၾကညာတာျဖစ္ပါတယ္။
အဲ့ဒီ့အတြက္ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြေရာ ထုတ္ေ၀သူေတြေရာ အားလံုး တစ္ရာေလာက္ လာတက္တာ
ရွိပါတယ္ခင္ဗ်။ အဲ့ဒီ့မွာ က်ေနာ္တို႔ အဓိက ဆံုးျဖတ္တာ ကေတာ့ တင္-ထုတ္ စနစ္အေနနဲ႔
က်န္ေနတဲ့ဘာသာရပ္နွစ္ခုေပါ့။ နိုင္ငံေရးနဲ႔ ဘာသာေရး ဘာသာရပ္ နွစ္ခုေပါ့ အဲ့တာနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔
ဂ်ာနယ္ေတြကက်ေနာ္တို႔ ၈၆ေစာင္ေလာက္ ရွိပါတယ္။ မဂၢဇင္းေတြ ၅၅ေစာင္ ေလာက္ရွိပါတယ္။
ေနာက္တခါနိုင္ငံေရး ဘာသာေရးနဲ႔ပတ္သတ္လို႔ အေထြေထြ ထုတ္ေ၀သူေတြ ရွိပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခါျပကၡဒိန္တို႔ ပို႔စကဒ္တို႔ သဝဏ္လႊာတို႔ စသျဖင့္ေပါ့။ အဲ့တာေတြ အားလံုးကို ယခင္
တင္-ထုတ္စနစ္ကေန ထုတ္-တင္စနစ္ကို က်ေနာ္တို႔ ခြင့္ျပဳတယ္ေပါ့ ခင္ဗ်ာ။အဲ့တာေတြ
ေခၚယူၿပီးေတာ့မွေၾကညာခ်က္ေပးတာပါ”
သတင္းဂ်ာနယ္ေတြ နဲ႕ ဘာသာေ၇းဆိုင္ရာ ေတြကို စာေပစိစစ္ကို တင္ျပခဲ့ ရတာ ဟာ ၁၉၆၂ ခုနွစ္္
ကေန အခု အခ်ိန္ထိ ဆို ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ ရွွိခဲ့ပါၿပီ။ သတင္းဂ်ာနယ္ေတြနဲ႕ဘာသာေရးဆိုင္ရာ
စာေပ ထုတ္ေ၀ ခြင့္ေတြ ကို စာေပ စိစစ္ေရး ႀကိဳတင္ တင္ျပစရာ မလိုေတာ့ ေပမဲ့ ၁၉၆၂ ဆိုင္ ရာ
ပံု ႏိွပ္ ဥပေဒ ႀကီး ရွိေနေသး တာေၾကာင့္ မိမိ စိတ္ႀကိဳက္ေရးသားခြင့္ဆိုင္ရာ စာေပ လြတ္လပ္ခြင့္
ရတာေတာ့ မဟုတ္ေသးဘူး လို႕ ယခင္ ျပည္ပမွာ အေျခစိုက္ ခဲ့ ၿပီး အခုျပည္တြင္းမွာ
သတင္းဂ်ာနယ္ ထုတ္ေ၀ ေတာ့မယ့္ Mizzima သတင္းဌာန က စီမံ ခန္႕ခြဲမႈ ဒါရိုက္တာ ဦးစိန္၀င္း
က ဗီြအိုေအကို အခုလိုေျပာပါတယ္။
“ဒီလိုလုပ္လို႔ အေျခအေနဟာ လံုး၀ေျပာင္းလဲသြားသလား။ တျခားပိုင္း ဥပေဒေရးရာပိုင္း
ေနာက္ၿပီးေတာ့ ဆင္ဆာအပိုင္းမွာ လံုး၀ ေျပာင္းလဲသြားသလားေတာ့လည္း မဟုတ္ေသးဘူးဗ်။
ဆင္ဆာဘုတ္ ကိုေတာ့ ႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့ ဖ်က္လိုက္ၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ေစာင့္ၾကည့္မယ္။
ေစ်းကြက္ျဖန္႔ထားၿပီးသားကို ေစာင့္ၾကည့္မယ္။ အ့ဲဒီ့မွာ ၁၉၆၂ ပံုနွိပ္ဥပေဒနဲ႔
ၿငိစြန္းတာ ရွိရင္ အေရးယူခံရလိမ့္မယ္။ ပံုနွိပ္ဥပေဒ အစိုးရက ျပဌာန္းဖို႔ လုပ္ေနတာေပါ့ေနာ္။
ပံုနွိပ္ဥပေဒလႊတ္ေတာ္မွာ စိစစ္ၿပီး ျပဌာန္းဖို႔ လုပ္ေနတယ္။ အဲ့ဒီ့ဟာ မလာခင္မွာ
၆၂- ဥပေဒကိုမဖ်က္သိမ္းေသးပဲ ယာယီအေနနဲ႔ ထားထားဦးမယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့လိုမ်ိဳးဆိုတဲ့
အခါက်ေတာ့ စာေပလြတ္လပ္မွုနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ေတာ့ မရွိေသးဘူးေပါ့ဗ်ာ။”
စာေပစိစစ္ေရး ကို စာ မူေတြ တင္ျပ စရာ မလို ေတာ့ ပဲ ထုတ္ေ၀ ခြင့္ ရရွိတာေၾကာင့္ အရင္ ကလို
မိမိ ေရး သား ေဖာ္ျပ လို တဲ့ သတင္းေတြ ကို အခ်ိန္နဲ႕တေျပးညီ ေဖာ္ျပခြင့္ ရရွိ လာ ႏိုင္တယ္
လို႔ လည္း ျပည္တြင္းမွာ သတင္းဂ်ာနယ္ ထုတ္ေ၀ ေနတဲ့ Open သတင္းဂ်ာနယ္ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္
လည္းျဖစ္ ထုတ္ေ၀သူ လည္း ျဖစ္တဲ့ ဦးသီဟေစာ က အခု လို ေျပာျပပါတယ္။
“ျဖဳတ္ခိုင္းရင္ ျဖဳတ္ရတာတုိ႔ ေရႊ႕ခုိင္းရင္ ေရႊ႕ရတာတို႔ ဒါေတြအကုန္လံုးက ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ ကိုယ္
လုပ္ခြင့္ရွိ လာတာေပါ့ေနာ္။ အေရးႀကီးတာေတာ့ ကိုယ့္စိတ္ႀကိဳက္ေရးေပါ့။ ဘယ္လိုေျပာမလဲ
ဆိုလို႔ရွိရင္အဖံုးတို႔ ဘာတို႔ ကိုယ္ထားခ်င္တာကို ကိုယ့္ဘာသာလုပ္ေပါ့”
စာေပ စိစစ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ ကို အခု လ၀က္ က စျပီး လုပ္ ကိုင္ စရာ မလိုေတာ့တဲ့ စာ ေပ စိစစ္ နဲ႕
မွတ္ပံု တင္ ဌာ န ဟာ အခု ဆိုရင္ စာေပ ထုတ္ေ၀ ခြင့္ဆိုင္ရာ မွတ္ပံု တင္တာေတြ ေန႕ စဥ္
ထြက္ရွိ တဲ့ ဂ်ာနယ္ေတြ အလိုက္ မွတ္ပံုတင္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ကို လုပ္ေဆာင္ သြားမယ္လို႕
ဦးတင့္ေဆြ ကဗီြအိုေအ နဲ႔ သီးျခားေမးျမန္းမႈ မွာ ေျဖၾကားခဲ့ပါေသးတယ္။
“ နိုင္ငံတြင္းမွာ ထုတ္တဲ့ ထုတ္ေ၀တာေတြ အားလံုးကို မွတ္ပံုတင္တဲ့ စနစ္ေပါ့။ ဒီစနစ္က
ယခင္လည္းက်ေနာ္တို႔ လုပ္ေတာ့လုပ္ပါေသးတယ္။ သို႔ေသာ္ ယခုအခါ ဒါက
ပိုၿပီးေတာ့မွ အဓိကျဖစ္လာတာေပါ့။ အခု ေန႕စဥ္ ထုတ္ေ၀တာေတြ အားလံုးကို မွတ္ပံုတင္
တဲ့စနစ္လုပ္ပါမယ္။ ၿပီးရင္ ပံုနွိပ္သူ ထုတ္ေ၀သူေတြရဲ့ ထုတ္ေ၀ခြင့္ေတြကို မွတ္ပံုတင္
တာလုပ္ပါမယ္။ ဒီစနစ္နွစ္ခုကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ရဲ့ အဓိက တာ၀န္ေတြ ျဖစ္လာပါမယ္ ခင္ဗ်။”
၁၉၆၂ က က်င့္ သံုး ခဲ့ တဲ့ စာ ေပ ဆိုင္ရာ ကိစၥ ေတြ ကို တစ္ဖက္သက္ ဖိႏွိပ္တဲ့ ဒီဥပေဒ ကို
အစား ထိုးမယ့္ပံုႏိပ္ဥပေဒ သစ္ တစ္ရပ္ကို ၾသဂုတ္လ ၇ရက္ေန႕ မွာ ႏိုင္ငံေတာ္
သမၼတ ရံုး ကို တင္ ျပ ျပီးလႊတ္ေတာ္ မွာေဆြးေႏြးေတာ့ မွာ ျဖစ္တယ္ လို႕ ဦးတင့္ေဆြက
ဗြီအိုေအကို ေျပာခဲ့ ပါေသးတယ္။
သတင္းမီဒီယာ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္ဖို႔ဆိုၿပီး ျမန္မာနုိင္ငံမွာ မၾကာေသးခင္တုန္းက
အျမဳေတ စာနယ္ဇင္း ေကာင္စီတစ္ခု အျဖစ္နဲ႔လည္း ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနက
ဖြဲ႔စည္းခဲ့တာလည္းရွိခဲ့ပါတယ္။ဒါေပမယ့္ ဒီေကာင္စီ ဖြဲ႔စည္းေပးခဲ့မူ မွာ စာနယ္ဇင္း
သမားေတြနဲ႔ မူလက ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ခဲ့တဲ့အခ်က္ေတြ ပါ၀င္ခဲ့ျခင္းမရွိတာေၾကာင့္
ကန္႔ကြက္မူေတြ လည္း ရွိခဲ့ပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
