ျမန္မာ လူငယ္မ်ားၾကား စိတ္ႂကြေဆး သံုးစြဲမႈျမင့္တက္

ျမန္မာလူငယ္မ်ားအတြင္းစိတ္ၾကြေဆး သုံးစြဲမႈျမင့္မားလာေနပါသည္။ခံစားေနရသည့္စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားေျပေပ်ာက္ရန္၊လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာစြမ္းေဆာင္ ခ်က္ ျမင့္တက္ေစရန္၊ အလုပ္လုပ္ႏိုင္သည့္ စြမ္းရည္မ်ား ပိုမိုျမင့္မားေစရန္၊  ႏိုက္ကလပ္မ်ားတြင္ ပိုမိုေပ်ာ္  ပါးႏိုင္ရန္၊သူငယ္ခ်င္းမ်ားအၫႊန္းေကာင္းသည့္အတြက္စမ္းသပ္ရန္စသည့္အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္လူငယ္ ထုအတြင္းစိတ္ႂကြေဆးအမ်ိဳးမ်ိဳးသံုးစြဲမႈျမင့္တက္ေနျခင္းျဖစ္သည္။Methampetamine(မီသမ္ဖီတာမင္း) ဟုေခၚသည့္စိတ္ႂကြေဆးသံုးေသာအသက္အရြယ္သည္မ်ားေသာအားျဖင့္အသက္၁၈ႏွစ္ ၀န္းက်င္မွ၃၅ႏွစ္ ခန္႔အထိမ်ားျပားေလ့ရွိၿပီးအခ်ဳိ႕စိတ္ႂကြေစေသာေဆး၀ါးမ်ားအသံုးျပဳသည့္အသက္အရြယ္သည္၁၅ႏွစ္၀န္းက်င္ ခန္႔လည္းျဖစ္ေလ့ရွိေၾကာင္းHIVကာကြယ္၊ကုသေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုမွ အရာရွိတစ္ဦးက ေျပာသည္။

ဘိန္းကဲ့သို႔ေစ်းမႀကီးဘဲေနရာအခ်ဳိ႕တြင္အလြယ္တကူရရွိႏိုင္ျခင္း၊တစ္ပိုင္တစ္ႏိုင္လြယ္လြယ္ကူကူ  ေဆးထုတ္လုပ္ႏိုင္ျခင္း၊ ေစ်းႏႈန္းသင့္တင့္သည့္အတြက္ လူတိုင္းလက္လွမ္းမီျခင္း၊ဘိန္းကဲ့သို႔အဖမ္းအဆီး မျပင္းထန္ျခင္း စသည့္ အေၾကာင္းအရင္းမ်ားစြာက ယခင္ နယ္စပ္ေဒသမ်ားတြင္သာအသံုးတြင္က်ယ္သည့္အေျခအေနမွၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားရွိလူငယ္ထုမ်ားၾကား စိတ္ႂကြေဆး သံုးစြဲမႈတျဖည္းျဖည္းပိုမိုျမင့္မားလာသည္။ကမၻာေပၚတြင္ဘိန္းထုတ္လုပ္မႈ ဒုတိယအမ်ားဆံုး  ႏုိင္ငံ အျဖစ္ လည္းသတ္မွတ္ခံရသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ စိတ္ႂကြေဆးထုတ္လုပ္ရန္အတြက္ လိုအပ္ေသာ ကုန္ၾကမ္းအျဖစ္ အသံုးျပဳသည့္ဓာတုပစၥည္းမ်ားမွာျပည္တြင္းတြင္မရွိဘဲထိုပစၥည္းမ်ားအားအိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားမွ ၀င္ေရာက္ လ်က္ရွိေၾကာင္း မူးယစ္ဗဟိုမွ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။
စိတ္ႂကြေဆး ထုတ္လုပ္ရာတြင္ အဓိကကုန္ၾကမ္းအျဖစ္ ပါ၀င္သည့္ ဆူဒိုအက္ဖတမင္း ပါ၀င္ေသာ  အိမ္သံုးေဆး၀ါးမ်ားဖမ္းဆီးရမိမႈအေနျဖင့္ျမန္မာ-အိႏိၵယနယ္စပ္၀င္ေပါက္မ်ားမွအမ်ားဆံုး ဖမ္းဆီးရမိသည္ ကို ေတြ႕ရွိရသည္။
 

တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္လည္း မူးယစ္ေဆး၀ါး ထုတ္လုပ္ရာတြင္အသံုးျပဳသည့္ ဓာတုပစၥည္း ဖမ္းဆီးရမႈမွာ အိႏၵိယၿပီးလွ်င္ ဒုတိယအမ်ားဆံုးျဖစ္ေၾကာင္းသိရသည္။
အာရွႏွင့္ပစိဖိတ္ေဒသတို႔တြင္သံုးစြဲမႈအမ်ားဆံုးျဖစ္သည့္မီသမ္ဖီတာမင္းေဆး၀ါးထုတ္လုပ္ရာအဓိကႏိုင္ငံမ်ား  တြင္လည္း ျမန္မာပါ၀င္ေၾကာင္းUNODC၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာ၌   ေဖာ္ျပထား သည္။ စိတ္ႂကြေဆး  သည္ ဗဟိုအာ႐ုံေၾကာ အဖြဲ႕အစည္းကို   ႏိႈးဆြျခင္းျဖင့္ခႏၶာကိုယ္အတြင္းရွိပံုမွန္လုပ္ငန္း  မ်ားကို အရွိန္အဟုန္ ျမႇင့္တင္ေပးသည္။ ထိုေဆးမ်ား၏ စြဲမက္စရာ အာနိသင္မ်ားမွာ ေဆးသံုးစြဲထားသူအား   တက္ႂကြျခင္း၊ ႏိုးၾကားထက္သန္ျခင္း၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈအျပည့္ရွိျခင္း၊ သန္စြမ္းႀကံ့ခိုင္ျခင္း စသည္တို႔ကို ခံစားမိေစသည့္အတြက္ သေဘာက် ႏွစ္သက္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။သုေတသနမ်ားအရလူမ်ားစု သည္အေပ်ာ္သေဘာ၊ညေနခ်မ္း၊ညခ်မ္းစိတ္ေျဖေဖ်ာက္ရန္၊ မိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္ အတူအပန္းေျဖရန္ တို႔ျဖစ္ၿပီး အခ်ဳိ႕သူမ်ားမွာမိမိတို႔အလုပ္ကိုပိုမိုျပင္းျပင္းထန္ထန္၊ အခ်ိန္ၾကာရွည္စြာ ျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္ခြန္အားရယူ

လိုျခင္းျဖစ္ ၿပီးအျခားအေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည့္အတြက္  ေငြေၾကးခ်မ္းသာသည့္ အသိုင္းအ၀ိုင္းမွ လူငယ္မ်ားလည္းအသံုးျပဳမႈမ်ားျပားၾကေၾကာင္းဘားနက္အင္စတီက်ဴဒ္မွထုတ္ေ၀သည့္လက္ကမ္းစာစဥ္ တြင္ေဖာ္ျပထားသည္။“စိတ္ႂကြေဆးဆိုတာ၀ယ္ရတာအရမ္းလြယ္တယ္။တကၠသိုလ္တက္ရင္းနဲ႔သံုးျဖစ္ တာေျခာက္ႏွစ္ေလာက္စြဲသြားတယ္။စိတ္ႂကြေဆးကသံုးထားတဲ့အခ်ိန္ဆိုရင္စိတ္ကအရမ္းၾကည္လင္ေနတယ္။
တိမ္ေတြေပၚလမ္းေလွ်ာက္ေနရသလိုပဲ။အလုပ္တစ္ခုခုလုပ္ၿပီဆိုရင္လည္းတစ္စိုက္မတ္မတ္ပဲလုပ္ႏိုင္တယ္။
ဒါေပမဲ့ မသံုးရတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ “ယဥ္းကုိက္” တယ္လို႔ ေခၚတယ္။စိတ္မၿငိမ္ဘူး၊ ရင္ဘတ္ထဲမွာ ယားသလို ခံစားရတယ္။ ရင္ပူတာေတြျဖစ္တယ္။ရန္ကုန္မွာ အလုပ္လာလုပ္မွ ေဆးျပတ္သြားတာ။  ဒီမွာကေတာ့ လုပ္လို႔မရဘူး။အဖမ္းခံရမယ္ေလ”ဟုလက္ရွိရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၿပီးရွမ္းျပည္နယ္မွ  ေျပာင္းေရႊ႕လာသည့္ ေဆးသုံးစြဲဖူးသူ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးကေျပာသည္။စြဲမက္စရာမေကာင္းလွေသာ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ယာယီအက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ မ်ားမွာေျပာေန၊စဥ္းစားေနေသာအေၾကာင္းအရာမ်ား႐ုတ္တရက္ ေျပာင္းလဲသြားျခင္း(ထို႔ေၾကာင့္  ေဆးသံုးသူ   ေျပာပံု၊ စဥ္းစားပံုကို နားလည္ႏိုင္ရန္ မလြယ္ကူေစပါ)  ေၾကာက္စိတ္မႊန္ျခင္း၊စိတ္ေသာကေရာက္ျခင္း၊ ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း၊ ပ်ဳိ႕ျခင္း၊ ခံတြင္းေျခာက္ျခင္း၊ မူးေ၀ျခင္း၊ ရန္လိုျခင္း၊ ေဒါသျဖစ္လြယ္ျခင္း၊ ဖ်ားနာ၍မဟုတ္ဘဲ လြန္လြန္မင္းမင္း ကိုယ္အပူခ်ိန္တက္ျခင္း၊ ကေယာင္ကတမ္းျဖစ္ျခင္း လကၡဏာမ်ားအား အက္ဖီတမင္း ခႏၶာကိုယ္ထဲ ရွိေနသည့္အခ်ိန္တြင္ ခံစားရႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။

 

စိတ္ႂကြေဆး၏ အက်ိဳးအာနိသင္သည္ဦးေႏွာက္ဖြဲ႕စည္းပံုအား ထိခိုက္သျဖင့္ ေဆးကု၍ မရေတာ့သည္အထိ ႐ူးသြားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ဘိန္းထက္အသံုးမ်ားသည့္  ေဆး၀ါးျဖစ္ၿပီးအေရွ႕ေတာင္အာ  ရွႏိုင္ငံမ်ား၌ဂ်ပန္၊ကိုရီးယားႏိုင္ငံမ်ားတြင္သံုးစြဲမႈမ်ားျပားၿပီးျမန္မာႏိုင္ငံတြင္လက္ရွိဘိန္းအသံုးျပဳမႈမ်ားျပား   ေနေသာ္လည္းဖမ္းမိသည့္စာရင္းမ်ားႏွင့္စိတ္ေရာဂါကုေဆး႐ုံမ်ားသို႔စိတ္ႂကြေဆးသံုးစြဲၿပီး  ေရာက္လာၾကေသာ  လူနာစာရင္းမ်ားအရတျဖည္းျဖည္းလူငယ္ထုအတြင္းသံုးစြဲမႈမ်ားျပားလာေၾကာင္းသိႏိုင္သည့္ အခ်က္မ်ား ပင္ျဖစ္ေၾကာင္းHIV ႏွင့္ပတ္သက္သည့္လုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ေနေသာထိုအဆင့္ျမင့္အရာရွိက ဆက္ လက္ေျပာသည္။ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေဒသ ၁၇ ခု ရွိသည့္အထဲ ၁၆ ေနရာတြင္ ဖမ္းမိသည့္ သတင္းမ်ား ရွိေနသည့္ အတြက္ ယင္းမွာ ႏိုင္ငံတစ္၀န္းလံုး စိတ္ႂကြေဆးမ်ား ရေနျခင္းကုိ မီးေမာင္းထိုးျပထားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အမ်ားစုမွာ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း၊ အေရွ႕ပိုင္းမ်ားရွိ ထုတ္လုပ္မႈဇုန္မ်ားႏွင့္ နီးစပ္သည့္  ေနရာ မ်ားတြင္ ပိုမိုဖမ္းမိေၾကာင္းUNODC ၏ အစီရင္ခံစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
 

ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္းရွိ ဘိန္းႏွင့္ဆက္စပ္သည့္ ေဆး၀ါးမ်ား ထုတ္လုပ္ေနသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ အသံုးျပဳမႈ မွာ ယခင္ကတည္းက မ်ားျပားေနေသာ္လည္း ယခုႏွစ္မ်ားအတြင္း ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး အထူးသျဖင့္ စစ္ကိုင္း တိုင္းအတြင္းရွိ ေနရာမ်ားသုိ႔ပါ အသံုးျပဳမႈ မ်ားျပားလာေၾကာင္း အဆင့္ျမင့္အရာရွိက ေျပာသည္။
“၂၀၀၀၀န္းက်င္ေလာက္ကလုပ္ခဲ့တဲ့သုေတသနအခ်ဳိ႕အရစိတ္ႂကြေဆးသံုးစြဲမႈမရွိဘဲ ဒုိင္ယာစီဗင္ေလာက္ ကိုသာအနည္းငယ္စမ္းသပ္သံုးစြဲတာကို ေတြ႕ရွိရတယ္”ဟုမူးယစ္ဗဟို႐ုံးမွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။
“စိတ္ႂကြေဆးက ဘိန္းလိုမ်ိဳး မစြဲဘူး။ အႏၲရာယ္လည္း မႀကီးမားပါဘူးဆိုၿပီး သံုးၾကတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေတြ႕ဖူးတဲ့ လူနာေတြထဲမွာဆိုရင္တစ္ခါေလာက္သံုးၿပီးစိတ္ေဖာက္ျပန္သြားလို႔ ေရာက္လာတဲ့ လူနာေတြလည္း ရွိတယ္။
သူက ေဆးျပတ္သြားရင္ဘိန္းလိုခႏၶာကိုယ္က ေတာင့္တၿပီးယင္းထတာမ်ိဳးမရွိတဲ့အတြက္ ဘိန္းလိုမစြဲဘူး လို႔  ေျပာ  ၾကေပမယ့္ စိတ္ကစြဲလမ္းမႈေတာ့ ရွိတယ္။ နယ္ဘက္ဆိုရင္ စိတ္ေဖာက္ျပန္ၿပီး ေရာက္လာလို႔ လူနာေနာက္ေၾကာင္းရာဇ၀င္ကိုေမးလိုက္ရင္အမ်ားစုက ေဆးခ်ထားလို႔စိတ္ေဖာက္ျပန္တာပဲ”ဟုကရင္ျပည္နယ္ အတြင္း လက္ရွိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနသည့္ စိတ္ေရာဂါအထူးကု ဆရာ၀န္တစ္ဦးကေျပာသည္။
“တခ်ိဳ႕ကလပ္ေတြမွာလည္း လြယ္လြယ္၀ယ္ႏိုင္တယ္။ နမူနာ လိုက္ေ၀ေနတာေတြေတာင္ ရွိတယ္လို႔ ၾကားမိတယ္။ ေပ်ာ္ခ်င္ပါးခ်င္တဲ့ အထက္တန္းလႊာက သူေတြလည္း အမ်ားအျပား သံုးစြဲၾကတဲ့အခါ စိတ္ႂကြေဆးသံုးတဲ့သူေတြက ျမဳပ္ေနတယ္”ဟု အဆင့္ျမင့္အရာရွိက ေျပာသည္။
 

စိတ္ႂကြေဆး ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားမႈမ်ားအား ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားအရ ဘိန္းေရာင္း၀ယ္မႈမ်ားကဲ့သို႔ အျပစ္ဒဏ္ ေပးႏိုင္ေသာ္လည္း စိတ္ႂကြေဆး သံုးစြဲထားသူမ်ားအား ဥပေဒအရအေရးယူ အျပစ္ဒဏ္ေပးျခင္း မရွိေပ။“လက္ရွိ က်င့္သံုးေနတဲ့ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ မူးယစ္ေဆး၀ါးႏွင့္ စိတ္ကိုေျပာင္းလဲေစတဲ့ ေဆး၀ါးမ်ားဆုိင္ရာ ဥပေဒအရမူးယစ္ေဆး၀ါးသံုးစြဲသူအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္ကသတ္မွတ္ထားတဲ့ ေဆးကုဌာနမ်ား (သို႔မဟုတ္)   ေဆးကုေဂဟာမ်ားမွာ တရား၀င္သြားေရာက္ မွတ္ပံုတင္ၿပီး ေဆးကုသမႈ ခံယူရမယ္။
အဲဒါကိုပ်က္ကြက္ရင္ေတာ့အေရးယူအျပစ္ေပးခံရမယ္”ဟုမူးယစ္ဗဟိုမွတာ၀န္ရွိသူက ဆက္လက္ေျပာသည္။
ဘိန္း၊ဘိန္းျဖဴ၊စိတ္ႂကြေဆးမ်ား ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားျခင္းမ်ားအားအၿမဲမျပတ္ ေစာင့္ၾကည့္ၿပီးတားဆီးႏွိမ္နင္းေရး  အဖြဲ႕မ်ားမွာလည္းထိေရာက္စြာအေရးယူလ်က္ရွိသည္။စိတ္ႂကြေဆးအႏၲရာယ္အား ေက်ာင္းသားထုႏွင့္ ျပည္သူလူထုအတြင္း ပိုမုိပညာေပးျခင္းမ်ားကိုလည္း ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိေၾကာင္း မူးယစ္ဗဟိုမွသိရသည္။  

ေခ်ာင္းဆုိးေပ်ာက္ေဆးအခ်ိဳ႕အားစိတ္ႂကြေဆးအျဖစ္အသံုးျပဳမႈမ်ားျပားသည့္အတြက္ ေဆးဆိုင္မ်ားတြင္ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးရည္မ်ား ေရာင္း၀ယ္မႈ ပိတ္ပင္ထားေသာ္လည္းအခ်ိဳ႕ေသာေနရာမ်ားတြင္ဘိန္းမည္းအား အရည္ေဖ်ာ္ၿပီး ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆး မ်ားႏွင့္ တြဲဖက္သံုးစြဲျခင္း၊ ေနရာေဒသ အလိုက္ ေဆးအမ်ိဳးမ်ိဳးစပ္၍ သံုးစြဲျခင္းမ်ားလည္းရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ျပည္တြင္းတြင္စိတ္ႂကြေဆးႏွင့္ပတ္သက္သည့္သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားရရွိမႈေသခ်ာေသာ ကိန္းဂဏန္းလည္းမရွိေသးသည့္အတြက္ ႏိုင္ငံတကာမွ ေထာက္ပံ့သည့္ေငြေၾကးမ်ားျဖင့္လုပ္ငန္းမ်ား  ေဆာင္ရြက္ေနေသာ အဖြဲ႕မ်ားမွလည္း စိတ္ႂကြေဆးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ပညာေပး၊ ကာကြယ္၊ ကုသမႈမ်ား ေဆာင္ရြက္ေပးသည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားလည္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။
စိတ္ႂကြေဆးသည္ ထုတ္လုပ္သည့္ စက္ပစၥည္းရွိလွ်င္ပင္ မိသားစုစီးပြားေရးအေနျဖင့္ထုတ္လုပ္ႏိုင္သည့္ အေျခအေနရွိၿပီးအျမတ္အစြန္းမ်ားစြာရသည့္အတြက္ယခင္ကဲ့သို႔တစ္ဦးတည္းအမ်ားအျပားထုတ္လုပ္ ျဖန္႔ခ်ိျခင္းထက္ လူအမ်ားမွ အနည္းငယ္ဆီ ထုတ္လုပ္လာသည့္အတြက္ ထုတ္လုပ္မႈပမာဏမွာလည္း တိုးျမင့္လာၿပီး သံုးစြဲမႈမ်ားလည္း မ်ားျပားလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားမွ သံုးသပ္ေျပာၾကားသည္။
“ဒါေပမဲ့အခုေတာ့သံုးစြဲမႈကမ်ားလာေတာ့တျဖည္းျဖည္းနဲအဖြဲ႕အစည္းေတြကလည္း ေျပာလာၾကၿပီ။ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ အေတြ႕အႀကံဳေတြ လည္း ေလ့လာေနၾကပါၿပီ”ဟု အဆင့္ျမင့္အရာရွိက  ေျပာသည္။